"Fazla mesai" yasası nasıl delindi

Asgari ücretin ne olacağı tartışılırken, Basın İlan Kurumu müdürlerine havadan aylık 3-4 bin TL fazla mesai parası verilmesi dikkat çekti. Böylece 10 bin TL maaş alan bir müdürün evine ikramiye, ek mesailer ve görev tazminatlarıyla birlikte 10 bin TL’nin üzerinde yaklaşık 5 asgari ücretlinin maaşı giriyor. Odatv’de yer alan haberler üzerine BİK eski Genel Müdürü ilahiyatçı Yakup Karaca, fazladan dağıttığı mesai paralarını kesmiş ve sadece kendi müdürlerine vermişti. Usulsüz kadrolaşmasıyla da dikkatleri üzerine çeken Yakup Karaca; Özel Kalem Müdürü Ufuk Bal’a, Bal’ın yakın dostu Kurumsal İletişim Müdürü Yunus Ateş’e, Genel Müdür Yardımcısı Cem Elçin’e, İlan Hizmetleri Müdürü İdris Armağan Çam’a ve uygun gördüğü personellere ayda 90 saat fazla mesai parası veriyordu. Hatta kısa bir süre mesailerin aylık 120 saate dahi çıkarıldığı iddia edildi. 90 saat aylık mesai 22 iş gününe bölündüğünde günlük 4.1 saat fazla mesaiye tekabül ediyor. Yani günde 4.1 saat mesai yapan bir kişinin mesai çıkış saati olan 17.30 yerine her gün 4.1 saat fazla çalışarak saat 21.36’da işten çıkması gerekiyor. Ancak iddiaya göre, söz konusu fazla mesainin yapılmadığı ve bu durumun kamera kayıtlarından da görüldüğü ileri sürüldü. Üstelik evden çalışılan pandemi döneminde böyle sıra dışı bir uygulamanın yürürlüğe konması, kurum içinde keyfiyeti gözler önüne seriyor. Karaca, yine Odatv’de yer alan ve FETÖ ile irtibat ve iltisakını gösteren belgeler üzerine Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile görevden alınmıştı.  ​Kurum kasasından vatandaşın vergileriyle elde edilen kamu kaynağını kanunu hiçe sayarak istediğine istediği gibi dağıtan Yakup Karaca, Odatv haberlerinin ardından önlem alarak uygun gördüğü kişilere dağıttığı mesai paralarını azaltmıştı. Karaca’nın yerine atanan yeni genel müdür Rıdvan Duran'ın, ortalık durulunca KPSS’siz olarak atadığı servis müdürlerinin mesailerini sessizce 90 saate çıkardığı iddia edildi. Pandemi nedeniyle işsiz ve aşsız kalan birçok insan yaşama mücadelesi verirken, mesaiye gelirken kimlik kartını bile okutmadığı ve gelip gelmedikleri belli olmadığı iddia edilen Basın İlan Kurumu servis müdürlerinin durumu tartışma yaratıyor. PANDEMİ DÖNEMİNDE YİNE BAŞLADI... 16 Ağustos 2019’da gece yarısı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’yle görevden alınan genel müdür Yakup Karaca’dan sonra genel müdürlük koltuğuna oturan Rıdvan Duran, bir süre sonra personelin mesai paralarının aylık 30 saat üzerinden ödenmesini uygun gördü. Ancak yakın zamanda, memurlar ve şefler hariç tutulmak üzere, servis müdürlerinin aylık 90 saat üzerinden mesai parası aldığı ortaya çıktı. Kuruma giriş çıkışlarda kimlik kartını okutarak aylık mesai parası alan müstahdemler, memurlar, şef yardımcıları, şefler için uygulanan bu uygulama kurumda müdürlere ve müdür yardımcılarına uygulanmıyor. Yakup Karaca kurumdan atıldıktan sonra halen görevlerine devam eden Açıköğretim mezunu İlan Hizmetleri Müdürü İdris Armağan Çam, Kontrol Hizmetleri Müdür Yardımcısı Gedikpaşa camisinin imamının kızı Mehtap Uğur başta olmak üzere kurum yöneticilerinin uygun gördüğü servis müdürleri aylık 90 saat üzerinden mesai parası almaya başladı. Aylık 90 saatlik mesai yapmadığı bir başka deyişle günlük ortalama 4.1 saat fazla çalışmadığı halde bu parayı alan müdürlere kurumun diğer personelleri tepki gösterirken, kurum içinde de tartışmalar yaşandığı iddia ediliyor. Kanuna göre yılda en fazla 270 saat fazla mesai yapma hakkı olan kişi, eski genel müdür Yakup Karaca sayesinde, aylık 90 saatten, yılda toplam 1080 saat fazla mesai parası alıyordu. Yani bu para, yasal olarak alabileceği fazla mesai parasının tam dört katıydı! Öte yandan, Karaca'nın, kurum içinde mobing uyguladığı kişilerin ise keyfi olarak fazla mesaisini kestiği ifade edildi. YAKIN ÇEVRESİNE FAZLA MESAİ PARASI 1 Eylül 2015 yılında KPSS’si ve kamu geçmişi olmadığı halde direkt Özel Kalem Müdürü olarak Yakup Karaca tarafından işe başlatılan Ufuk Bal ve Özel Kalem Müdür Yardımcısı Yunus Ateş her ay devletten maaşlarının yanı sıra ikramiye ve 90 saat fazla mesai parası aldığı ifade edildi. İl dışı görevlendirmeler ve harcırahlarla maaşlarını ikiye katlayan Karaca’nın özel ekibine kurum çalışanları tepki göstermişti. Zira, bu durumdan başka Basın İlan Kurumu personelinin faydalanması yasaktı. Akrabalarını ve tanıdıklarını kuruma dolduran eski Genel Müdür Yakup Karaca’nın yönetici olarak atadığı kişilerin ortak özelliği ise "liyakatsiz" olmalarıydı. Açıköğretim Mezunu Genel Müdür Yardımcısı Cem Elçin ve eşi Yeşim Elçin, yine Açıköğretim mezunu İlan Hizmetleri Müdürü İdris Armağan Çam, babası Malatya’da müftü olan İnönü Üniversitesi Resim İş bölümü mezunu Yunus Ateş, 90 saat mesai parası ve ikramiye alan kişilerden bazılarıydı. KİMLİK KARTI OKUTMADAN FAZLA MESAİ Yeni genel müdür Rıdvan Duran da müdürlere kimlik kartı okutmadan aylık 90 saat üzerinden mesai parası ödenmesi uygulamasına geçti. 195 Sayılı Basın İlan Kurumu’nun teşkiline dair yasaya göre kamu işçisi olarak çalışan Basın İlan Kurumu personelinin yasal çalışma süresi 4857 sayılı İş Kanunu’nda ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Buna göre haftalık çalışma süresi 45 saattir. Aksi kararlaştırılmadı ise bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır. Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine günde 11 saati aşmamak koşulu ile farklı şekillerde dağıtılabilir. İşçiye bir yıl içinde en fazla 270 saat fazla mesai yaptırılabiliyor. İşçi rıza gösterse de, yılda 270 saatten daha fazla mesai yapamaz. İş Kanunu’na göre, Türkiye’de haftalık normal çalışma süresi 45 saattir. Bu sürenin, günde 11 saati aşmamak koşuluyla, işyerinde haftanın çalışılan günlerine farklı bir şekilde dağıtılabileceği kabul edilir. Bunu aşan süreler fazla çalışma ya da mesai olarak adlandırılır. Fazla çalışma süresi, bu belirtilen miktarlar üzerinden hesaplanır. İş Kanunu’nun 41’inci Maddesi ve bu maddeye göre çıkarılan yönetmelikte, fazla çalışma, “Yasada yazılı koşullar çerçevesinde haftalık 45 saati aşan çalışmadır” diye tanımlanıyor. Böylece, artık fazla çalışmanın belirlenmesinde günlük değil, haftalık çalışma süresi esas alınmaktadır. İş Kanunu’na göre; fazla çalışma sürelerinin toplamı 1 yılda 270 saatten fazla olamaz. (İş Kanunu 41/2 Yönetmelik Madde 4) BİKİTO PROJESİNDEN KÖTÜ KOKULAR GELİYOR Öte yandan, İstanbul Ticaret Üniversitesi ile Basın İlan Kurumu’nun ortak projesi BİKİTO ile kurumsal bir işbirliği neticesinde İlan Müdürü sıfatıyla toplantılara katılan Açıköğretim mezunu İdris Armağan Çam’ın, İlan Müdürlüğü’nün işleriyle alakalı olarak üniversite yönetimi ile geliştirdiği ilişki dikkat çekiyor. Online dergi ve gazete okuma farklı cihazlar üzerinden de sürdürebilme imkânı veren, Basın İlan Kurumu ve İstanbul Ticaret Üniversitesi arasında anlaşmaya varılan BİKİTO projesiyle yerel gazeteler telefondan ve tabletten takip edebiliyor. Ancak çoğu naylon olan, basılmadığı halde basılmış gibi gösterilen ve devletten resmi ilan parası almak amacıyla çıkan gazetelerin böyle bir projeye neden konu olduğu tartışmalara yol açıyor. İstanbul Ticaret Üniversitesi’nin akademik ve personel alım ile ihale ilanlarının Basın İlan Kurumu üzerinden gazetelerde daha az ücretle yayınlanması için mevzuattaki boşlukları üniversite yöneticilerine "zımni danışmanlık" ile anlattığı iddia edilen İdris Armağan Çam, mevzuattaki boşluktan yararlanarak üniversitenin daha düşük ücretlerle resmi ilan yayınlanmasını sağladığı da iddia ediliyor. Basın İlan Kurumu mevzuatına göre 25 bin ve 50 bin tirajlı gazetelerde ilan yayınlatmanın maliyeti düşük tirajlı gazetelere göre daha yüksek olduğundan örneğin bir resmi ilanın 800 bin TL yerine 200 bin TL’ye yayınlatmanın yolu mevzuatı üniversite lehine kullanmaktan geçiyor. Basın İlan Kurumu mevzuatından kaynaklanan 25 bin ve 50 bin tirajlı gazetelerde resmi ilanların yayınlatılması noktasında her ilanın bir mevzuatı bulunmaktadır. Bu mevzuatların tamamına hakim değilseniz ilan etmek istediğiniz aynı ilanı 800 bin TL’ye de ilan edebilirsiniz, 200 bin TL’ye de ilan edebilirsiniz. Bunun yol ve yöntemi her kuruma yapılmayan ancak bazı kurumlara resmi olmayan "‘danışmanlık"la ucuz resmi ilan yayınlatmanın yolunu açmaktan geçiyor. İşte Açıköğretim mezunu İdris Armağan Çam’ın bu "zımni danışmanlığı" hangi şekilde yaptığı akıllarda soru işaretlerine neden oluyor... İstanbul Ticaret Üniversitesi’nin Basın İlan Kurumu’ndaki irtibat noktası olan Açıköğretim mezunu İdris Armağan Çam, Basın İlan Kurumu’na genel müdürün şoförü olan dayısı sayesinde KPSS’siz olarak aylık geçici işçi olarak girdi. Sırasıyla müstahdem, memur, şef yardımcısı, şef, müdür yardımcısı ve müdür kadrosu alan Çam’ın önlenemeyen yükselişinde samimi fotoğrafları basına yansıyan FETÖ’cü Alaaddin Kaya’nın rolü olup olmadığı tartışılıyor. Daha önce İstanbul Şube eski Müdür Yardımcısı Açıköğretim mezunu Yeşim Elçin’in yürüttüğü üniversitenin resmi ilanlarının santim-sütun hesabı yapılarak 50 bin tirajının üzerinde veya altında tirajı olan gazetelerde yayınlatılıp yayınlatılmayacağının belirlenmesi işi şu anda İdris Armağan Çam tarafından gerçekleştiriliyor. Üniversitelerin akademik ilanları, park-bahçe-asfalt-halı saha-peyzaj yapım, kantin ihalesi ilanları tek bir iş olarak ilana çıkarsa, bu resmi ilanın mevzuata göre tirajı 50 bin üzeri birkaç gazetede yayınlanması gerekmektedir. Örneğin tek bir iş olan üniversitenin bir peyzaj düzenleme işinin içinde çitler, yol, park-bahçe vs. olduğunda, bu işin ihale bedeli mesela 2 milyon TL iken, mevzuat bu ilanın 50 bin tirajı olan en az 5 gazetede yayınlanmasını istemektedir. Santim-sütun hesabı da dikkate alındığında bu ilanın yayınlatma parası örneğin 500 bin TL olabilmektedir. Ancak aynı işi çiti ayrı, parkı ayrı, asfaltı ayrı örneğin 50 bin TL olarak ilana verdiğinizde mevzuata göre bu resmi ilan yerel bir gazetede yayınlatılabilmektedir. Dolayısıyla mevzuat üniversite veya bir başka kurum lehinde 1/10 oranında bir fiyata dahi yerel gazetelerde yayınlatılarak resmi ilan yayınlayan kurum ve kuruluşlar arasında eşitsiz bir uygulama gerçekleştirilebilmektedir. Ayrıntılı bir mevzuat bilgisi gerektiren bu uygulamanın Açıköğretim mezunu yıllardır kurumun ilan servisinde çalışan İdris Armağan Çam’ın yönlendirmesiyle İstanbul Ticaret Üniversitesi’ne uygulandığı iddia ediliyor. MERAK EDİLEN SORULAR... Şimdi merak edilen birtakım sorular bulunuyor. Yakup Karaca’nın genel müdür olmasından önce İstanbul Ticaret Üniversitesi’nin resmi ilanlara ödediği para ne kadardır? Yakup Karaca, genel müdür olduktan sonra İTÜ’nün resmi ilanlara ödediği parada gözle görülür bir düşüş var mıdır? Bu düşüşte FETÖ'cü Alaaddin Kaya ile samimi fotoğrafı olan Açıköğretim mezunu BİK İlan Hizmetleri Müdürü İdris Armağan Çam’ın katkısı var mıdır? Aynı minvalde verilen resmi ilanların Alaaddin Kaya’nın BİK Yönetim Kurulu Üyesi olduğu zamanda İdris Armağan Çam tarafından İlan Hizmetleri Müdürü olunca iyi bir ‘zımni danışmanlık’ alınarak, parçalanıp, bölünüp mevzuatın boşluklarından faydalanarak daha ucuza yayınlatıldığı iddiaları doğru mudur? Açıköğretim mezunu olduğu, Akademik Lisansüstü Eğitim Sınavı (ALES) olmadığı, yabancı dili olmadığı halde, yabancı dil sınavını başarıyla geçme taahhüdü ile özel kontenjandan İstanbul Ticaret Üniversitesi’ne Bütünleşik Doktora’ya öğrenci olarak kabul edilen İdris Armağan Çam’ın üniversitenin resmi ilanlarının yayınlatmasına yaptığı katkı, doktoraya kabul edilmesinde herhangi bir rol oynamış mıdır? Çam’ın bütünleşik doktoraya üniversite tarafından kabul edilmesi bir tesadüf müdür? Ufuk Bal’ın, Açıköğretim mezunu, ALES’i olmayan, yabancı dil bilmeyen İdris Armağan Çam’ın İstanbul Ticaret Üniversitesi’nde bütünleşik doktoraya girmesinde bir katkısı olmuş mudur? İdris Armağan Çam, kuruma Radiant Danışmanlık’tan BİK İlan Hizmetleri Müdürlüğü’nün belgelerini temize çekmek için hizmet alınması gereksinimine ihtiyaç olduğunu içeren bir yazı yazmış mıdır? Onaylanan bu yazıya binaen Muhasebe Müdürü Furkan Demircioğlu imzasıyla Radiant Danışmanlık’a ne kadar para ödenmiştir?Ufuk Bal’ın ve Yakup Karaca’nın Radiant Danışmanlık ile nasıl bir ilişkisi vardır? Aylık 90 saat (günlük ortalama 4.1 saat) ek mesai parası alan Basın İlan Kurumu servis müdürleri pandemi döneminde işten 17.30 yerine 21.30’dan sonra mı çıkmaktadır? Eğer o saatte çıkmıyorlarsa mesai yapmadığı halde mesai yapmış gibi para mı almaktadırlar?