Hasan Öztürkmen'den UTTS tepkisi

UTTS çiplerinin maliyetinin 5 buçuk lira civarında olduğunu belirten Öztürkmen, aradaki fahiş fiyat farkının kimleri zengin edeceğini sordu. Öztürkmen, çipleri takan ve tekel konumunda olan TURPAK şirketinin dış bağlantılarına da dikkat çekti. İşte Hasan Öztürkmen’in açıklamasından öne çıkanlar: ÇİPİN MALİYETİ NE KADAR? İktidar, ekonomik krizin faturasını vatandaşa kesmeye, yandaşları zengin etmeye devam ediyor. Ek ÖTV ödeme zorunda bırakılan araç sahipleri, şimdi kayıt dışı akaryakıt takibi için kurulan sistemin maliyetini yükleniyor. Akaryakıt piyasasındaki kayıt dışı ekonomiyi azaltmak isteyen hükümet, faturayı yine vatandaşa kesti. 2023'te yayımlanan "Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS)  Uygulama Genel Tebliği" ile mükelleflerin araçlarına Taşıt Tanıma Birimi (TTB) takılması zorunlu hale getirildi.  Kayıt ve montaj işlemlerini süre içinde tamamlamayan taşıt sahiplerine, mükellefiyet niteliklerine göre 7 bin lira ila 28 bin lira arasında özel usulsüzlük cezaları uygulanabilecek.  TTB siparişi vermek üzere sisteme kayıt yaptırarak ödemesi gerçekleştirilen taşıt sayısı 2 milyonu geçti. İlk aşamada 20 milyon araca bu sistemin kurulması planlanıyor. Akaryakıt sektöründe kayıt dışılığı önlemek kimseyi rahatsız etmez. Ancak bunu yaparken bari vatandaşı soymayın. UTTS çiplerinin fahiş fiyatla satıldığı ve birilerinin bundan çok büyük vurgun yaptığı gün gibi ortada. 2.791 TL’ye satılan çiplerin üretim maliyeti ne kadardır? Uzman isimlerin verdiği bilgilere göre toplu alımlarda bu çipin maliyeti 5.5 TL’ye düşüyor. Arada 500 kata yakın bir fark var. Basit bir plastik malzemeden üretilen çipleri araçlara monte etmek için vidayla araca delik açılıyor. Araç satıldığında çip çöpe gidiyor. Aracın yeni sahibi bu çipi yeniden almak zorunda. Bu çipleri kim üretiyor acaba? Belli ki birilerine ciddi kazanç sağlanıyor. Bu çipleri hangi yandaşın taktığına birazdan değineceğim. Şimdi daha önemli gördüğüm bir meseleye dikkat çekmek istiyorum. MONTAJI YAPAN ŞİRKETİN İSRAİL KÖKLERİ Türkiye'de bu sistemi takan şirket ise TURPAK isimli firma. Yüzlerce istasyonu bulunan firmaların otomasyonunu, pompa sistemlerini kuran TURPAK şirketi Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi'ni (UTTS) montajını yapan en büyük şirket. Hatta UTTS'nin internet sitesi UTTS.org'a girildiğinde, direkt olarak TURPAK'ın web sitesine yönlendiriliyor. Bu durum, TURPAK'ın UTTS sisteminde önemli bir rol oynadığını ve pastadaki en büyük paya sahip olduğunu gösteriyor. Akaryakıt istasyonlarındaki pompa sistemlerini ve UTTS modüllerini okuyacak altyapıyı da TURPAK kuruyor. Yani, tüm süreç tek bir şirketin kontrolünde ilerliyor. TURPAK, Amerikalı Vontier grubuna ait olan Gilbarco Veeder-Root’un bir iştiraki. TURPAK, eskiden ORPAK adında bir İsrailli şirketin Türkiye'deki operasyonuydu. ORPAK'ın sahibi ise Hayim Kohen isimli bir iş insanıydı. Daha sonra, 2018'de Gilbarco Veeder-Root isimli bir Amerikalı şirket, ORPAK'ı satın aldı. Ancak burada ilginç bir detay daha ortaya çıkıyor. ORPAK'ın İsrailli bir şirketken CEO'su olan Shay Bakfan, şu anda Gilbarco Veeder-Root'un bağlı olduğu Vontier isimli bir başka şirketin CEO'su. Gilbarco'nun ORPAK'ı satın almasına rağmen, hem Gilbarco hem de TURPAK'ın, ORPAK'ın logosundaki (Kırmızı-Mavi-Yeşil) amblemi kullanmaya devam etmesi dikkat çekiyor. Gilbarco Veeder-Root'un yaptığı tek İsrailli satın alma ORPAK ile sınırlı değil. 2015 yılında, İsrail merkezli Odysii isimli bir istihbarat yazılım şirketi de satın alınmış. Ancak bu satın almanın ardından Odysii şirketi ortadan kaybolmuş, web sitesi dahi erişilemez hale gelmiş. Bu durum, şirketin bünyeye dahil edilerek izlerinin kaybettirildiği şüphesini doğuruyor. Dünya genelinde İsrailli şirketlere yönelik artan tepkilerin ardından, bazı şirketlerin kendilerini ABD şirketi gibi göstermeye çalıştığı biliniyor. Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü, sosyal medyaya da yansıyan bu bahsettiğimiz iddialar üzerine açıklama yaptı. Açıklamada "Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi  ile ilgili sistem ekipmanının bir İsrail şirketi tarafından temin edileceği" iddiasının asılsız olduğu savunuldu. Sistem ekipmanlarının hangi şirket tarafından tedarik edildiği, yazılım, donanım ve saha çalışmalarının hangi Türk firması tarafından yapıldığı açıklanmadı. Ancak bizim iddiamız bu sistemlerin tedariğine ilişkin değil, kurulumuna ilişkin. Darphane, bu iddialar yanıt veremiyor. Çünkü UTTS’nin internet sitesi bile bu firmaya bağlanıyor. BALLI İHALE YANDAŞ HOLDİNGE BAĞLI ŞİRKETE Araçlara, benzin istasyonlarındaki pompalara ve yazarkasalara takılacak çipleri kimin ürettiği, ne kadara getirdiği, nasıl bir ihale süreci yaşandığı bilinmiyor. UTTS’nin sitesinde UTTS’nin kurulum ve işletilmesi için Darphane tarafından Terratek Bilişim Teknoloji ve İnovasyon A.Ş.’nin yetkilendirildiği belirtiliyor. Yıllardır zarar açıklayan Terratek şirketine ihalenin verilmesi, adrese teslim bir ihale sorularını akla getiriyor. Devasa bir ihaleyi alan şirketin düzgün bir internet sitesi, referansları, kurumsal yapısı vb. hiçbir bilgi yok. Şirketin zararının 2023’te 43 milyon lirayı bulduğu ifade ediliyor.  Kamu ihalelerine katılan şirketlerde bırakın zarar etmeyi, ekonomik ve mali şartları karşılayabilme şartı aranmıyor mu? Bu şirketin fazlasıyla amatörce internet sitesinde şirketin DİAS Şirketler Grubu çatısı altında hizmet verdiği ifadesi yer alıyor. DİAS Şirketler Grubu’nun yönetim şemasına bakıldığında ise Yönetim Kurulu Başkanı Metehan Oğuz, Başkan Vekili Murat Çeçen isimleri karşımıza çıkıyor. Terratek firmasının Ticaret Sicil Gazetesi’ndeki yönetim şemasında ise Yönetim Kurulu Başkanının Murat Çeçen, Başkan Vekilinin Metehan Oğuz olduğu görülüyor. Murat Çeçen, iktidara yakınlığı ile bilinen ve Üçüncü İstanbul Köprüsü, Akkuyu Nükleer Santrali, Newyork Türkevi, Kuzey Marmara Otoyolu  gibi projelerin ihalesini alan IC Holding’in sahibi İbrahim Çeçen’in büyük oğlu. Büyük oğul Murat Çeçen ise CCN Holding ile, Ankara Bilkent Şehir Hastaneleri’nin yanı sıra Mersin Şehir Hastahanesi, Bakü’deki Haydar Aliyev Merkezi gibi birçok projeyi aldı. “Bu proje ile hangi yandaşı zengin edeceksiniz?” sorumuzun yanıtını da biz vermiş oluyoruz. Yandaşlar servetlerine servet katarken, maaşına üç kuruş zam yapılan emekçilerin cebinden parası bu şekilde zorla alınıyor. UTTS İÇİN İHALE YAPILDI MI? -Amaç vergi kaçağını önlemek ise, vergi mükellefi olmayanlara ait araçlar neden sistemi kullanmak zorunda? Bunun nedeni benzin istasyonundaki tüm pompalara UTTS kurulmasını sağlayarak daha çok ekipman ve sistem satmak mı? - İstasyonlarda mevcut taşıt tanıma ve vergi kaybını önlemek için uygulanan Yeni Nesil Yazar Kasa entegrasyonları ile farklı plakaya fiş kesilmesi zaten mümkün değilken, neden istasyonlara ilave UTTS maliyeti çıkartıyorsunuz? -Aracınızı satıp yeni bir araç aldığınızda; mevcut aracınızdaki cihazın yeni araca takılmasına izin verilmemesinin amacı, sürekli cihaz satılmasını sağlamak mı? -UTTS için İhale yapıldı mı, ihaleye kimler girdi? -Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek daha önce pek çok kez vergide adaletin sağlanacağına dair açıklamalarda bulunmuştu. Yeni vergi paketi için ise Şimşek, “Bizim tercihimiz vergilendirilmeyen alanlardan vergi almak, vatandaşımıza yeni bir vergi yükü getirmek değil” ifadelerini kullanmıştı. Fakat vergi uzmanlarının açıklamalarına göre zarar eden bir şirkete, her bir vatandaşın cebinden  2791 TL çıkmasına neden olacak UTTS ihalesi verildi. 20 milyon araç sahibinin ödeyeceği tutar 45 milyar liradan fazla.  Türkiye’deki 8 bin akaryakıt istasyonlarının sistemi kurmak için harcayacağı tutar 150 milyon dolar. Güncel kurla 5 milyar lira. Toplam 50 milyar liralık bir tutarın üstünde paranın harcanması gerekiyor. Yani vatandaşın cebinden 50 milyar lira çıkacak, Türk milleti fakirleşirken birileri yine servetine servet katacak. Türkiye’deki mevcut araçların yüzde 80’ine takılı durumda farklı markalardaki taşıt tanıma sistemleri var. Bu farklı markalardaki taşıt tanıma sistemlerinin tümü birbirine entegre edilebilir durumda. Neredeyse masraf yapmadan bu altyapıyı, yeni bir yazılımla ve düşük maliyetle araçların yüzde 100’ünde aktif hale getirmek mümkünken, sil baştan yapıp, bu cihazları çöpe atıp aynı işi yapan yeni bir taşıt tanıma sistemini mecbur hale getirmek hem vatandaşa, hem akaryakıt firmalarına devasa tutarda masraf yaptırmak niye? Konunun özeti şu: AKP iktidarı diyor ki “Ben akaryakıt istasyonlarındaki kaçağı önleyemiyorum. 5 liralık bir çipi 2 bin 700 liraya arabanı vidayla delmek suretiyle takacağım. Yetmez, bir de arabayı sattığında o çip çöp olacak ve yeni arabana yeniden alacaksın. Yoksa sana 28 bin TL’ye kadar ceza kesebilirim.”